„Kto jest właścicielem archiwów, jest właścicielem historii” - zasada ta przyświecała Związkowi Sowieckiemu, gdy ukrywał prawdę i budował swoją tożsamość na mitach „Wielkiej Wojny Ojczyźnianej”. Tak samo postępuje współczesna Rosja, która od ponad dekady kradnie ukraińskie archiwa z tymczasowo okupowanych terytoriów Ukrainy. Od 2014 r. ponad 5 milionów dokumentów Narodowego Zasobu Archiwalnego Ukrainy, stanowiących część narodowego i światowego dziedzictwa kulturowego, znalazło się pod okupacją rosyjską; z samego Chersonia zostało wywiezionych prawie 360 tysięcy jednostek archiwalnych.

Działania te naruszają Konwencję Haską z 14 maja 1954 r. o ochronie dóbr kultury w razie konfliktu zbrojnego. W związku z tym, Główny Zarząd Wywiadu Ministerstwa Obrony Ukrainy (Головне́ управлі́ння ро́звідки Міністе́рства оборо́ни Украї́ни, ГУР МОУ) i Państwowa Służba Archiwalna Ukrainy publikują, na portalu „Skradzione dziedzictwo” , nazwiska osób i nazwy organizacji zaangażowanych w nielegalny wywóz ukraińskich archiwów z tymczasowo okupowanych terytoriów, wśród których są: przewodniczący Rosyjskich Archiwów Państwowych Andriej Artizow, przewodniczący tzw. „państwowej służby archiwalnej Republiki Krymu” Oleg Lobov, dyrektor tzw. „Archiwum Miasta Sewastopola” Iryna Krasnonos, założyciel i szef organizacji społecznej „Patrol Archiwalny” Witalij Siemionow, pracownicy tzw. „państwowego archiwum Republiki Krymu”, którzy w 2022 r. bezpośrednio przeprowadzili „ewakuację” państwowych zasobów archiwalnych obwodu chersońskiego.Jest to pierwsza publikacja na portalu War&Sanctions poświęcona archiwom ukraińskim i na pewno nie ostatnia. Wywiad wojskowy i ukraińskie Archiwa Państwowe mają zamiar ujawnić każdego, kto będzie próbował przepisywać historię, wymazywać pamięć i tożsamość narodową Ukraińców oraz ukrywać dowody zbrodni wojennych.Źródła:

ГУР МОУ та Державна архівна служба України об’єднують зусилля щодо захисту архівної спадщини

WAR&SANCTIONS: окупанти вивезли майже 360 тисяч архівних документів з Херсона

oprac: Edyta Łaborewicz
AP Wrocław O. Legnica