Siegen to uniwersyteckie miasto powiatowe w Niemczech, w kraju związkowym Nadrenia Północna-Westfalia, w rejencji Arnsberg. Jest ono również siedzibą Archiwum Miejskiego (Stadtarchiv Siegen). Archiwum to przechowuje jako kulturowe dziedzictwo miasta historycznie dokumenty już od XIII wieku do czasów współczesnych. Zbiory w Archiwum Miejskim w Siegen obejmują przede wszystkim dokumenty urzędowe administracji miejskiej od początków samorządu miejskiego w średniowieczu, które sięgają 1276 roku i trwają do dziś. Ponadto przechowywane są dokumenty dawnych samodzielnych jednostek administracyjnych, które obecnie należą do miasta Siegen. Ponadto w Archiwum Miejskim znajdują się zbiory nieurzędowe, takie jak spuścizny i archiwa rodzinne oraz dokumenty firm, stowarzyszeń i związków, zbiory map i planów od 1586 roku, zdjęcia, plakaty, druki, widokówki, dokumenty dźwiękowe i nagrania wideo oraz serie regionalnych gazet od 1773 roku.

Archiwum miejskie przyjmuje dokumenty o trwałej wartości z administracji miejskiej w celu ich długotrwałego przechowywania, konserwacji, udostępniania i udostępniania do wglądu dla ogółu społeczeństwa. Archiwum miejskie przyjmuje również dokumenty o pochodzeniu prywatnym i tworzy tematyczne zbiory. Dokumentuje wydarzenia i rozwój sytuacji o znaczeniu historycznym, politycznym i społecznym dla miasta Siegen i przyczynia się do zapewnienia bezpieczeństwa prawnego w sprawach publicznych i prywatnych.

Jako centralna jednostka dokumentacyjna, miejskie archiwum jest punktem kontaktowym w przypadku wszystkich pytań dotyczących historii Siegen. Jako centrum kompetencyjne w zakresie historii miasta wspiera ono badania historyczne. Archiwum miejskie udostępnia bogate zasoby archiwalne do wszechstronnej analizy, uzupełnione literaturą z Biblioteki Naukowej Historii Regionu. Współpraca z Uniwersytetem w Siegen i lokalnymi szkołami wspiera badania i nauczanie.

Aktualnie w realizowanym cyklu "Blick in die Vergangenheit" archiwum przypomina o historii uprawy tabaki w regionie.  Prawie 250 lat przed wprowadzeniem dozwolonej, kontrolowanej uprawy tytoniu na własny użytek, prywatna uprawa tytoniu była już praktykowana w Księstwie Nassau-Orange. Broszura „Instrukcja sadzenia i przygotowywania tytoniu do palenia na własne potrzeby rolnika z Nassau”, wydrukowana w Herborn w 1780 roku, jest częścią Biblioteki Historycznej Archiwum Miejskiego w Siegen, gdzie widnieje pod numerem 1283 i od 2 września 2025 roku jest eksponowana wraz z innymi eksponatami w szklanej gablocie w czytelni.

Pisemne dowody adaptacji tytoniu pochodzą z XVII w. i udokumentowane fakturami tzw. Imposten z tego okresu. Oprócz słodu, chmielu, wełny, konopi, piwa, octu, wina i skór, w 1690 roku do Siegen przywieziono również kilka centnarów (centnar to historyczna europejska jednostka masy, zazwyczaj równa 50 kg) tytoniu, jak odnotowali radni miejscy. W tym czasie produkty te były transportowane do Siegen albo przez Włochów, Francuzów i Żydów. Jednak najwyraźniej dopiero sto lat później podjęto próbę promowania i regulowania jego uprawy w regionie Siegerland, za zgodą państwa. Drukowany dokument z 1780 roku, na przykład, wyraźnie ostrzega przed tak zwanym tureckim tytoniem, z jego ciemnozielonymi liśćmi i odurzającym działaniem. Jednak broszura jest nie tyle przewodnikiem dla ogrodników, co środkiem edukacyjnym mającym na celu zapobieganie ewentualnym nadużyciom. Najwyraźniej już wtedy był to lukratywny interes. Na początku 1798 roku siegenski producent tytoniu Johann Henrich Schweisfurth ogłosił otwarcie szkoły uprawy tytoniowej w Sieghütte. Jako motywację podał taki argument: Ucząc się, jak obchodzić się z tytoniem, można było skuteczniej usuwać z obrotu „nieczysty, niskiej jakości towar, niekiedy zafałszowany wszelkiego rodzaju mazią i szkodliwymi barwnikami, szkodliwy dla zdrowia”, głosiła reklama prasowa z 6 stycznia 1798 roku w „Dillenburgischen Intelligenz-Nachrichten”.

Oczywiście, używania wyrobów tytoniowych nie polecamy ale poznawanie historii gospodarczej, która wywierała wpływ na dzieje lokalnych społeczności jak najbardziej.

 Na podstawie:

Siegen Pulsiert: Stadtarchiv präsentiert: "Blick in die Vergangenheit"

oprac.
Jolanta Leśniewska
AP Płock O.Kutno