Archiwum Narodowe w Pradze zaprasza na międzynarodową konferencję nt. „Odnowa po kryzysie” (Pokrizová obnova), która odbędzie się od środy do piątku, w dniach 24-26 września 2025 r. Współorganizatorami konferencji są: Instytuty Historii oraz Państwa i Prawa Akademii Nauk Republiki Czeskiej, Wydziału Nauk Humanistycznych Uniwersytetu Karola oraz Uniwersytetu w Peczu na Węgrzech (Pécsi Tudományegyetem). Konferencję zorganizowano przy wsparciu Strategii AV21 Akademii Nauk Republiki Czeskiej, w ramach programu badawczego „Odporne społeczeństwo XXI wieku. Potencjał kryzysowy i skuteczna transformacja”.

Przygotowując konferencję organizatorzy przedstawili jej założenia teoretyczne, uzasadniając potrzebę odbycia naukowej dyskusji na zadany temat. Stwierdzili m.in., że każdy kryzys kiedyś się kończy. Niezależnie od tego, czy będzie to niszczycielska wojna, tragiczna klęska żywiołowa, gwałtowne załamanie gospodarcze, pandemia, katastrofa przemysłowa czy załamanie społeczne. Jednak koniec takiej destrukcyjnej sytuacji natychmiast rodzi potrzebę zapewnienia podstawowych potrzeb przetrwania, a w kolejnym okresie przynajmniej przywrócenia pierwotnie osiągniętego standardu – mieszkań, infrastruktury, zaopatrzenia, poziomu socjalnego, gospodarki i oczywiście usług publicznych (transport, edukacja, opieka zdrowotna oraz podstawowe środki bezpieczeństwa i egzekwowania prawa).
Do większości kryzysów można się w jakiś sposób przygotować – poprzez gromadzenie zapasów, tworzenie wyspecjalizowanych struktur ratunkowych, planów kryzysowych lub pokryzysową współpracę i wymianę, dostarczając towary, żywność, surowce, wiedzę i ekspertów potrzebnych do odbudowy, a nawet dalszego rozwoju, biorąc pod uwagę doświadczenia zdobyte w minionym kryzysie i przygotowując się na ewentualne przyszłe kryzysy, które (pomimo wszelkich wysiłków, aby im zapobiec) nadejdą pewnego dnia.
Terytorialnie konferencja skupi się na obszarze Europy Środkowej, a chronologicznie na wieku XX. Jej celem ma być zbadanie, jak w przeszłości prowadzono przygotowania do odbudowy pokryzysowej, a także jak same przypadki odbudowy były wdrażane w na poszczególnych obszarach, zarówno na poziomie lokalnym, krajowym, jak i międzypaństwowym. Koncentrować się będzie na następujących zagadnieniach:
- ustawodawstwo, umowy i porozumienia;
- przygotowywanie planów odbudowy;
- tworzenie wyspecjalizowanych urzędów, zawodowych i ochotniczych jednostek ratowniczych oraz ich współpraca;
- przebieg projektów odbudowy i rekonstrukcji (budownictwo i sieci infrastrukturalne);
- korupcja i praktyki klientelistyczne w projektach odbudowy;
- zakończenie kryzysu i jego rozwiązanie jako szansa na innowacje w procesach produkcyjnych, modernizację sprzętu i wprowadzenie nowych procedur organizacyjnych w przemyśle i administracji publicznej oraz zachęta do nowych badań;
- przywrócenie usług publicznych – bezpieczeństwa, transportu, wymiaru sprawiedliwości, edukacji, opieki zdrowotnej i innych;
- prywatne, kulturowe i medialne świadectwa odbudowy pokryzysowej.
Konferencja odbędzie się w sali audytoryjnej Archiwum Narodowego w Pradze (Praha – Chodovec). Mogą w niej uczestniczyć goście także spoza środowiska akademickiego bez wcześniejszej rejestracji, ale tylko do momentu zapełnienia wszystkich miejsc.

Źródła:

Národní archiv: Zveme na mezinárodní konferenci do Národního archivu

Historický ústav AV ČR, v. v. i.: Pokrizová obnova

oprac. Ivo Łaborewicz
AP Wrocław O.Jelenia Góra