W dniach 18-20 września 2019 odbył się w Lublinie jubileuszowy zjazd historyków. Jego hasło brzmiało: WIELKA ZMIANA. HISTORIA WOBEC WYZWAŃ… Zmiana widoczna była już w sposobie organizacji obrad zjazdowych. Główny punkt ciężkości postawiono nie na referaty, lecz na dyskusje. Wprowadzenie do paneli stanowiły referaty wiodące, których pełne teksty zamieszono na stronie internetowej zjazdu. W trakcie spotkań nie były odczytywane w całości, lecz po przedstawieniu głównych tez, głos zabierali paneliści, a także uczestnicy. Program główny obejmował 5 paneli i 9 sekcji. Duży był także program towarzyszący, na który składało się 5 paneli, a w ich ramach 8 sekcji. Imprezy towarzyszące, wystawy, sesja posterowa, gry uliczne, filmy, rekonstrukcja historyczna „Bogowie wojny” istotnie wzbogacały ofertę programową skierowaną do szerokiego grona uczestników (ponad 900 osób zarejestrowanych) i osób, które w tym czasie przebywały w Lublinie. Nie sposób było uczestniczyć we wszystkim, przedstawiamy więc tylko niektóre wydarzenia.

Jarosław Gowin i Paweł Pietrzyk

Uroczyste otwarcie Zjazdu miało miejsce w Centrum Spotkania Kultur. Przybyli na nie uczestnicy zjazdu z kraju i z zagranicy, a także politycy. Było to okazją do krótkiego wspomnienia absolwentów historii, niektórych obecnych na sali, którzy weszli lub wchodzą w skład władz państwowych i samorządowych. Minister nauki i szkolnictwa wyższego Jarosław Gowin w swoim wystąpieniu poruszył kwestię zmian w organizacji nauki, wprowadzanych przez jego resort, która nie zawsze jest korzystna dla nauk humanistycznych. Wspominając o liście czasopism punktowanych, ujawnił okoliczności, w jakich umieszczony został na niej także „Archeion”. Z te działanie naczelny dyrektor dr Paweł Pietrzyk wręczył ministrowi na scenie odznakę „Zasłużony dla polskiej archiwistyki”. Wykład inauguracyjny na temat „Potęga historii” wygłosił przewodniczący Komitetu Organizacyjnego prof. Jan Pomorski (UMCS), wzbogacając go prezentacją multimedialną.

Szanowni Państwo!

Zbliżają się obrady XX Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich, które w tym roku odbędą się w Lublinie 18 – 20 września 2019 r. Tradycyjnie w trakcie Zjazdu odbędą się obrady sekcji poświęconej naukom pomocniczym historii (Sekcja 9): "Nauki pomocnicze historii - nowa perspektywa źródłoznawcza", co wpisuje się w ogólny temat Zjazdu. W trakcie obrad chcielibyśmy zastanowić się nad obecną kondycją nauk pomocniczych historii, czemu mają służyć zarówno referaty wiodące, jak i towarzysząca im dyskusja.

Organizatorem obrad Sekcji Nauk Pomocniczych Historii jest Zespół Nauk Pomocniczych Historii i Edytorstwa przy Komitecie Nauk Historycznych PAN.

Formuła Zjazdu przewiduje, że w czasie posiedzenia sekcji wygłaszane są dwa referaty wiodące, wprowadzające do dyskusji, która powinna być ważnym elementem obrad. Stosując się do wymogów organizacyjnych prezentujemy na posiedzeniu dwa wiodące referaty, jednocześnie postanowiliśmy zmodyfikować nieco ten model. Oprócz referatów proponujemy pięć zamówionych głosów dyskusyjnych, dotyczących wiodących obecnie problemów nauk pomocniczych historii, które powinny ukierunkować naszą dalszą dyskusję plenarną. Głos każdego z Państwa będzie miał duże znaczenie. Zachęcam do udziału dyskusji.

Tematem przewodnim Zjazdu jest „Wielka zmiana. Historia wobec wyzwań…”. Wielka zmiana i wyzwania stają także przed naukami pomocniczymi historii i edytorstwem. Aby im podołać nasze środowisko musi stanowić jedność, zmierzać do wspólnego celu, zastanowić się w trakcie środowiskowej dyskusji nad naukowymi priorytetami i podjąć ich realizację. Temu służyć mają obrady naszej sekcji, dlatego gorąco zachęcam do udziału.
Poniżej podaję program sympozjum, wraz z zamówionymi głosami w dyskusji, nie uwzględnionymi w oficjalnym programie Zjazdu.

Zenon Piech
Przewodniczący Zespołu Nauk Pomocniczych Historii i Edytorstwa PAN