Naukowy Portal Archiwalny

CZECHY: Otwarcie po remoncie budynku Powiatowego Archiwum Państwowego w Bruntalu Krnovie

W środę 29 listopada 2017r. odbyła się podniosła uroczystość otwarcia po kapitalnym remoncie i rekonstrukcji budynku Powiatowego Archiwum Państwowego Bruntal z siedzibą w Krnovie, stanowiącego oddział Archiwum Państwowego w Opawie. Aktu otwarcia dokonali sekretarz stanu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych PhDr. Petr Mlsna, dyrektor naczelny archiwów PhDr. Jiří Úlovec oraz dyrektor Departamentu Finansowania inż. Pavel Goš. Wśród gości znaleźli się dyrektorzy wielu czeskich archiwach, a ponadto dyrektor Archiwum Państwowego w Katowicach dr hab. Piotr Greiner oraz przedstawiciel wojewody Morawsko-Śląskiego Jan Krkoška, przedstawiciele muzeów, Instytut Dziedzictwa Narodowego, Uniwersytet Śląski w Opawie i wiele innych osobistości, a także przedstawiciele firm biorących udział w remoncie.
Powiatowe Archiwum Państwowe w Bruntalu (Okresní archiv Bruntál) powstało w 1958 r., przy czym jego zbiory złożono w tutejszym pałacu. W 1961 r. dla potrzeb archiwów pozyskano budynek byłej synagogi w Krnově. Poszczególne zbiory przechowywano jednak w różnych innych obiektach, m.in. w pałacu w Janovicích u Rýmařova. Żaden z tych obiektów nie spełniał nawet podstawowych warunków do przechowywania materiałów archiwalnych. W dodatku niektóre z nich dosięgły różne klęski żywiołowe i problemy techniczne. Wreszcie synagogę trzeba było zwrócić pierwotnym właścicielom. W 1997 r. postanowiono znaleźć jedną, lepszą siedzibę. Wybrano budynek fabryczny byłego przedsiębiorstwa państwowego Karnola w Krnovie, który zdecydowano się gruntowanie przebudować.

Poprawiony (niedziela, 17 grudnia 2017 13:04)

Więcej…

 

POLSKA: Toruń, Konferencja VI Toruńskie Konfrontacje Archiwalne „Pogranicza archiwistyki”

Rok 2017 upływa w środowisku archiwalnym pod znakiem granic. Hasłem VII Powszechnego Zjazdu Archiwistów Polskich w Kielcach była „Archiwistyka bez granic”, zaś organizatorzy konferencji w Toruniu zaprosili na „Pogranicza archiwistyki” w dniach 7-8 grudnia 2017 r. Jak zachęcał temat przewodni, było bardzo różnorodnie, jak to na pograniczu – od elementów filozoficznych do rewolucji supermaszyny. Już słowo wstępne skierowane do zebranych zapowiadało wielość wątków. Prof. Waldemar Chorążyczewski, inicjator i organizator konferencji, wspomniał, że idea Konfrontacji powstała, aby zasypywać granice archiwistyki uniwersyteckiej i praktycznej, co dzieje się o 10 lat (jubileusz!). Dr Henryk Niestrój, zastępca Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych, przedstawił obecne kierunki działań archiwów państwowych – modernizacja systemów informatycznych, projekt budowy siedziby NAC oraz strategię digitalizacji.
W czasie konferencji wygłoszono 36 referatów przygotowanych głównie przez pracowników uczelni, reprezentujących różne dziedziny nauki. Kilka wystąpień było autorstwa przedstawicieli archiwów państwowych. Ogółem można było wysłuchać ponad 40 osób, bowiem niektóre tematy miały dwóch współautorów. Odbyły się też warsztaty praktyczne, dotyczące archiwizacji mediów społecznościowych.

Pierwsze wystąpienie, wprowadzające wygłosili Waldemar Chorążyczewski i Wiesława Kwiatkowska. Już w nim padły nazwy nauk pogranicznych: dyplomatyka, zarządzanie dokumentacją, informatologia, antropologia kulturowa, historia, a także archeologia i historia sztuki, które również uznają i stosują zasadę proweniencji. Z tej zasady wywodzi się tożsamość archiwistyki, dlatego nie można jej zaniedbywać. Profesjonaliści wiedzą o tym i korzystają z informacji zgromadzonych zgodnie ze standardem odtwarzającym strukturę zasobu, indeksowanie zaś i tagowanie oczekiwane jest wśród amatorów, szukających łatwego dotarcia do źródeł bez prób zrozumienia kontekstu ich wytworzenia. Wojciech Piasek, rozpatrując różne cechy i aspekty archiwistyki jako nauki, ciągle dążącej do poznania prawdy, przyznawał, że choć pociągające może być uznawanie istnienia kilku archiwistyk, to jednak badania jej podmiotu poznającego i przedmiotu poznania wskazują, że jest to ta sama dyscyplina, które podlega przekształceniom. Wskazywane jej odmiany mają wymiar kulturowy nie naukowy. Monika Cołbecka i Magdalena Wiśniewska-Drewniak przyjrzały się możliwościom nowych metod badawczych – webometrii, stosowanej od 1997 r. w środowisku bibliotecznym, i etnografii archiwalnej – w tym przypadku na drodze obserwacji uczestniczącej. Nie ukrywały przy tym, że ich stosowanie, jak i otrzymane wyniki badań mogą mieć charakter subiektywny. Dariusz Magier spojrzał na urządzenia wspomagające pracę archiwistów, z czasem zyskujące coraz większy wpływ na ich metody pracy, i na nich samych. Zmiany te skutkują odrzucaniem archiwoznawstwa i teorii jako nieutylitarnych. Gorzko zabrzmiał przywołany głos Oswalda Spenglera, że „władca świata stał się niewolnikiem maszyny”.
O praktycznej potrzebie posiadania przez archiwistę umiejętności z zakresu niejednej dyscypliny nauki opowiadał Paweł Gut. Jako przykłady trudnych do rozeznania i opracowania materiałów podał mapy i dokumentację budowlaną i techniczną, także niedawno przejętą ze Stoczni Szczecińskiej. Marcin Hlebionek przeprowadził krótki quiz, który pokazał, jak bardzo niepewnie czujemy się w kontaktach z materiałami sfragistycznymi. Przedstawił też stan metodyki na pograniczu sfragistyki i archiwistyki, opowiadając o pracach zespołu naukowego i przygotowanym projekcie wskazówek metodycznych, w których połączono elementy metodyki sfragistycznej i archiwalnej, w tym międzynarodowych standardów ISAD (G), ISAAR (CPF) i ISDIAH. Wystąpienie Marcina Frąsia, prowadzącego badania Barcina z zakresu geografii historycznej i przedstawiającego problemy z dotarciem do niezbędnych źródeł średniowiecznych spowodowało dyskusję na temat koniecznej dokładności opisu archiwalnego. O źródłach koniecznych do badań regionalnych oraz ułatwieniach w dotarciu do tych, które znajdują się w archiwach, opowiadał Adrian Cieślik. Wskazał też projekty „cyfrowych archiwów tradycji lokalnych”, które są bardzo pomocne w rozwijaniu zainteresowań regionalnych.

Poprawiony (środa, 13 grudnia 2017 21:40)

Więcej…

 

ROSJA: Wystawa „Romanowowie i Stolica Apostolska”

14 grudnia 2017 r. w Archiwum Państwowym Federacji Rosyjskiej w Moskwie odbędzie się wernisaż wystawy pt. „Romanowowie i Stolica Apostolska: 1613-1917. Rosja i Watykan”. Wystawa poświęcona jest historii stosunków między Rosją a Stolicą Apostolską głównie w erze panowania dynastii Romanowów, przy czym część ekspozycji dotyczyć będzie wcześniejszych kontaktów między państwem moskiewskim a Rzymem, takich jak małżeństwo zawarte w 1472 r. przez wielkiego księcia moskiewskiego Iwana III Srogiego z pochodzącą z bizantyjskiej dynastii cesarskiej, a wychowaną w papieskim Rzymie, Zofią Paleolog, czy też mediacji między Moskwą Iwana Groźnego a Rzeczypospolitą króla Stefana Batorego, prowadzonych przez legata papieskiego Antonio Possevino, które zakończyły (w 1582 r.) wojnę o Inflanty.
Wraz z dojściem do władzy dynastii Romanowów, więzy Rosji z Watykanem stają się trwalsze. Za panowania Piotra I budowane są w Rosji pierwsze kościoły katolickie, za Katarzyny II pojawiają się przepisy regulujące status Kościoła katolickiego; za Aleksandra I otwarto stałą reprezentację Rosji przy Stolicy Apostolskiej. Car Mikołaj I w 1847 r. zawarł z papiestwem konkordat, zerwany przez Rosję tuż po powstaniu styczniowym (stosunki dyplomatyczne wznowiono pod panowaniem cesarza Aleksandra III). Całkowite załamanie wzajemnych relacji nastąpiło w wyniku rewolucji w Rosji w 1917 r. i ustanowienia w tym kraju ateistycznego reżimu.

Poprawiony (piątek, 08 grudnia 2017 18:20)

Więcej…

 

NIEMCY: Co się wydarzyło 14 sierpnia 1942 r. w Greven?

Z inicjatywy uczniów szkół średnich miasta Greven - miasto położone w kraju związkowym Nadrenia Północna-Westfalia, w rejencji Münster - 3 listopada 2017 r. upamiętnione zostały wydarzenia wiązane publiczną egzekucją dwóch polskich jeńców wojennych Franciszka Banaś i Wacława Ceglewskiego. Zostali oni zamordowani 14 sierpnia 1942 r. za tak zwane "zakazane kontakty" z niemieckimi kobietami, poprzez powieszenie w okrutny sposób w kompleksie leśnym Bockholter Berge. Franciszek Banaś urodził się 07.06.1914 r. w Ujosłach. We wrześniu 1939 roku trafił do niewoli niemieckiej i osadzony ostał w Stalagu VI D w Dortmundzie. Stamtąd skierowany został do pracy jako robotnik rolny  w Westerode koło Greven, a następnie do firmy tekstylnej Biederlack & Co. Wacław Ceglewski urodził się 13.02.1921 r. w Aleksandrówce koło Ciechocinka.  Jako żołnierz 14 Pułku Piechoty Ziemi Kujawskiej  dostał się do niewoli niemieckiej. 27 września 1940 r. został zwolniony ze Stalagu VI A w Hemer i skierowany do pracy jako robotnik cywilny w Münster, a następnie w Greven.

Poprawiony (środa, 29 listopada 2017 19:10)

Więcej…

 

CZECHY: Inwentarz Habsburgów toskańskich - nowa publikacja Archiwum Narodowego w Pradze

Praskie Archiwum Narodowe wydało właśnie nową publikację, którą jest inwentarz analityczny części archiwaliów toskańskich Habsburgów, a konkretnie spuściźnie Ludwika Salwatora Habsburga. Publikacja zawiera nie tylko szczegółowy spis poszczególnych jednostek zespołu, ale została poprzedzona wstępem będącym kompleksowym studium badawczym i uzupełniona indeksami. Zarówno słowo wstępne, jak i sam inwentarz przetłumaczono paralelnie na język niemiecki i hiszpański.
Parę słów o bohaterze publikacji. Ludwik Salwator Habsburg urodził się 4 sierpnia 1847 r. we Florencji (Włochy), zmarł zaś 12 października 1915 r. w na zamku Brandýs nad Łabą (Czechy). Był księciem toskańskim i arcywojewodą, podróżnikiem, etnografem, geografem oraz pisarzem. W ziemiach niemieckojęzycznych (Austria, Niemcy) oraz na Balearach jest niezwykle popularnym członkiem rodziny Habsburgów, a jego osoba skupia do dziś wiele osób w licznych towarzystwach mu poświęconych. Był on uznanym przyrodnikiem, członkiem ważnych europejskich towarzystw naukowych, a za swoją działalność badawczą otrzymał wiele międzynarodowych nagród. Był członkiem honorowym Cesarskiej Akademii Nauk w Wiedniu, rycerzem orderu złotego runa i orderu Żelaznej Korony (wł. Ordine della Corona Ferrea - di ferro, niem. Orden der Eisernen Krone). W 1859 r., gdy miał 12 lat, jego rodzina musiała opuścić Italię, udając się pod opiekę cesarza Franciszka Józefa, a ten osadził ich w Czechach w majątku Ostrově nad Ohří. W Přerově nad Łabą założył w 1895 r. jedno z pierwszych europejskich muzeów etnograficznych. Był bardzo uzdolniony językowo. Pod koniec życie władał biegle 14 językami, w tym łaciną, katalońskim, arabskim i czeskim. Na bardzo dobrym poziomie zajmował się też rysunkiem i malarstwem. Napisał przeszło 50 książek naukowych, w których upublicznił informacje o warunkach przyrodniczych, pogodowych, florze, faunie, kulturze i mieszkańcach odwiedzanych krajów. A był jednym z największych podróżników swojej doby. Najczęstszym celem jego wypraw były wyspy Morza Śródziemnego. Na swoim jachcie „Nixe I”, pływał jednak na Morze Północne, do Ameryki Południowej, na Tasmanię, do Nowej Zelandii i Australii. W 1883 r. opłynął też kulę ziemską. Ze swoich wypraw opublikował dziesiątki relacji podróżniczych. Większość swoich książek wydał pod pseudonimem Ludwig Neudorf.

Poprawiony (wtorek, 28 listopada 2017 17:25)

Więcej…

 




ARCHIWA UKRAINY

Bezpośrednie wsparcie
dla archiwów Ukrainy

Support Heritage
in Ukraine


za pośrednictwem
Museum & Archives
GALT
szczegóły


Dawne pismo


Archiwum Narodowe
w Krakowie

Instytut Józefa Piłsudskiego


Instytut
Józefa Piłsudskiego
w Ameryce

NOMA

NOMA
Norma opisu materiałów archiwalnych
w archiwach państwowych
dostępna na stronie NDAP

Powszechna Deklaracja
o Archiwach

Słowniki archiwalne

A Glossary

of
Archival and Records
Terminology

SAA
Online Glossary

Online-Lexikon „Terminologie der Archivwissenschaft“
Terminologie der Archivwissenschaft
Online-Lexikon


Portail International Archivistique Francophone


Portail International
Archivistique Francophone
On-Line Glossaire


ICA
Multilingual
Archival Terminology