Temat zaproponowany na tegoroczny Międzynarodowy Tydzień Archiwów (IAW2025) #ArchivesAccessibles : Des archives pour tous.tes (#DostepneArchiwa – Archiwa dla wszystkich) ma na celu podjęcie próby sformułowania odpowiedzi na pytanie, postawione prze przewodniczącą Międzynarodowej Rady Archiwów Josee Kirps, w jaki sposób technologie cyfrowe, sztuczna inteligencja, współpraca ze wspólnotami lokalnymi i integracja mogą zmieniać dostęp do naszej spuścizn dokumentacyjnej.

Zagadnienie główne ujęto w cztery tematy:

1. Pokonywanie przeszkód w dostępie do archiwów (Surmonter les obstacles à l’accès aux archives): Dostęp do zasobu archiwalnego powinien być zapewniony wszystkim osobom niezależnie od ich możliwości, pochodzenia i ich dostępu do technologii cyfrowych. Bariery utrudniające dostęp do archiwaliów istnieją, a sama infrastruktura stwarza obiektywne przeszkody, podobnie jak i sposób finansowania archiwów. Wiele archiwów nie ma wystarczających środków, aby inwestować w personel, technologię i narzędzia poprawiające dostępność. Istotna barierą jest także brak wiedzy w świadomości społecznej o istnieniu archiwów czy uznawaniu archiwów za instytucje istotne. Ważne są zatem działania promujące wiedzę o archiwach.

Archiwa miejskie w Niemczech funkcjonują na zupełnie innych zasadach niż w Polsce. Tworzą one sieć ściśle związaną z ustrojem państwa oraz podziałem administracyjnym. Obok archiwów krajów związkowych, funkcjonuje ponad 1500 archiwów komunalnych na różnych szczeblach administracji od  archiwów powiatowych (Kreisarchive), po archiwa miejskie (Staadtarchive) i archiwa gminne (Gemeindearchive), a w ramach tych ostatnich archiwa urzędów (Amtsarchive). Archiwa te tworzą sieć obejmująca każdy okręg, miasto i gminę. Archiwa te mają charakter archiwów publicznych, ale pod względem organizacyjnym zachowują duża samodzielność, zatrudniają wykwalifikowanych pracowników oraz przechowują niekiedy imponujący zasób historyczny i tym samym realizują wszystkie funkcje archiwalne. Niektóre archiwa miejskie  przechowują  kilkanaście kilometrów akt od czasów średniowiecznych - akta związane z lokacją i pierwszymi nadaniami przywilejów, organizacją danej jednostki administracji terytorialnej. Są to dokumenty pergaminowe, księgi miejskie, w tym hipoteczne, księgi przyjęć do prawa miejskiego, księgi i dokumenty tworzone przez poszczególne organy samorządu miejskiego i urzędów z nim powiązanych, w tym również spuścizny i depozyty. Analogicznie funkcjonują te archiwa w innych krajach związkowych tj w Austrii i Szwajcarii.

Wartościowanie dokumentacji to odpowiedzialne i bardzo niejednoznaczne zagadnienie. Jakie dokumenty pozostawić do tzw. „wieczystego” przechowywania, a co wybrakować i przepuścić nieodwracalnie przez niszczarkę?. Podejmowane w danej chwili przez archiwa decyzje będą kształtowały bowiem wiedzę następnych pokoleń o przeszłości.  Pomimo istnienia narzędzi w postaci zdefiniowanych kryteriów oceny dokumentacji czy wykazów akt, dylematy pozostają. Jak wskazuje praktyka konieczna jest tu ciągła weryfikacja i aktualizacja narzędzi wartościujących dokumentację

Państwowa Służba Archiwalna Ukrainy przedstawia wyjątkowy dokument, przechowywany w Centralnym Państwowym Archiwum Audiowizualnym i Elektronicznym w Kijowie (Центральний державний аудіовізуальний та електронний архів), klasyfikowany jako unikatowy według kryteriów pochodzenia i treści. Jest to 55-minutowy film pt. „Kronika trudnych tygodni” („Хроніка важких тижнів”) Wołodymyra Szewczenki (reżyser i główny operator), nakręcony w ciągu 100 dni w 1986 r., dokumentujący pierwszy okres likwidacji skutków katastrofy elektrowni atomowej w Czarnobylu (26 kwietnia 1986 r.): pracę dozymetrystów, strażaków, lekarzy i komisji rządowej, ewakuację ludności, budowę sarkofagu nad uszkodzonym w wyniku wybuchu reaktorem jądrowym nr 4.