W dniach 21- 23 maja 2014 r. w Paryżu Stowarzyszenie Archiwistów Francji zorganizuje otwarte szkolenie z zakresu posługiwania się międzynarodowymi standardami edycji pomocy archiwalnych EAD (Encoded Archival Description- Kodowany opis archiwalny) i EAC(CPF)  (Encoded Archival Context - Corporate bodies, Persons, and Families- Kodowany kontekst archiwalny- jednostek organizacyjnych, osób i rodzin). EAD, rozwijany przez Bibliotekę Kongres USA od końca lat osiemdziesiątych standard, zwierający 145 elementów opisu, od 2000 r. kompatybilny ze standardem ISAD(G). EAC tworzony od 1998 r. przez środowisko związane z tworzeniem międzynarodowego standardu ISAAR(CPF). ISAAR(CPF) został w 2011 r. przyjęty jako oficjalny standard Stowarzyszenia Archiwistów Amerykańskich. W sposób permanentny rozwijany jest przez Międzynarodową Grupę Roboczą złożoną z archiwistów europejskich i amerykańskich. Oficjalnie opiekę nad nim sprawuje Państwowa Biblioteka w Berlinie. EAC(CPF), w przeciwieństwie do EAD, stworzony został jako narzędzie do edycji elementów opisu twórców zasobu archiwalnego ujętego w metodycznym standardzie ISAAR(CPF).
Przygotowane przez Stowarzyszenie Archiwistów Francji szkolenie ma za zadanie dostarczyć archiwistom podstaw teoretycznych i doświadczenia praktycznego z zakresu opisu zasobu archiwalnego wykonanego w EAD i opisu twórców w EAC.
Szkolenie składać się będzie z następujących elementów:
1. Środowisko znormalizowane: normy opisu; historia i źródła EAD;
2. Podstawy techniczne: XML (Extensible Markup Language), schematy i DTD ((Document Type Definition);
3. Ćwiczenia praktyczne stosowania i publikacji w internecie opisów za pomocą różnego oprogramowania;

Szkolenie ma charakter otwarty i jest skierowane do tych, którzy zajmują się edycją pomocy archiwalnych.
Publikacaja pomocy archiwalnych za pomocą standardów EAD i EAC powoli staję się normą w świecie, jest bowiem warunkiem swobodnej wymiany informacji pomiędzy archiwami.

Więcej: Encoder des instruments de recherche : EAD
oprac: Adam Baniecki
AP Lubań

Irena Radtke (1923- 2014)

30 marca 2014 r. zmarła w Sopocie doc. dr Irena Radtke (1923-2014), pracownik Archiwum Państwowego w Poznaniu w latach 1951-1996. W czasie swojej długoletniej pracy w Archiwum opracowała wiele inwentarzy archiwalnych (zarówno akt i dokumentów z okresu staropolskiego jak i XIX i XX-wiecznych) oraz przygotowała liczne artykuły naukowe z zakresu teorii i metodyki archiwalnej (pisała m.in. na temat rozmaitych aspektów zespołu archiwalnego i inwentaryzacji). Prace te weszły na trwałe do dorobku archiwistyki polskiej. Była także autorką przepisów metodycznych, m.in. Wskazówek metodycznych do sporządzania inwentarzy archiwalnych zespołów (zbiorów) akt wytworzonych w okresie kancelarii akt spraw (XIX-XX w.) z 1984 r., które stosujemy w archiwach do dziś. Była wybitną archiwistką o bogatym doświadczeniu i praktycznej znajomości zasad opracowywania materiałów archiwalnych, a wszystko to było poparte szeroką wiedzą teoretyczną. Wiele lat prowadziła zajęcia ze studentami archiwistyki na UAM, i wielu z nas, archiwistów poznańskich miało okazję poznać Ją jako bardzo życzliwego wykładowcę i promotora prac magisterskich; potem, już w czasie pracy w Archiwum była dla nas zawsze życzliwą i pomagającą "Panią Docent". Zachowamy ją w naszej wdzięcznej pamięci.

Więcej informacji Archiwum Państwowe w Poznaniu

Hanna Staszewska
AP Poznań

Zamiast niezliczonej ilości wytycznych do zarządzania i opracowywania zasobu archiwalnego,  z którymi borykają się archiwiści w Polsce,  Archiwum Kantonu Zurych (Staatsarchiv des Kantons Zürich) opublikowało obszerny, ponad 300 stronicowy  podręcznik„-Erschliessungshandbuch”, Zürich 2013- zawierający zaktualizowaną metodykę opracowania zasobu archiwalnego,  uwzględniający  również standardy międzynarodowe. Podręcznik dostępny jest online na stronach archiwum, co niezwykle ułatwia zapoznanie się z lekturą przedmiotu. To bardzo przejrzyste kompendium wiedzy i najlepszych praktyk stosowanych w Zurychu, zebranych w bardzo wygodnej dla archiwistów i użytkowników formie. Do jego powstania przyczynili się głównie pracownicy tego archiwum, a w szczególności Bettina Tögel, kierownik działu opracowania archiwaliów. Wspominam o jej udziale nie bez przyczyny, gdyż jest ona również współautorką ważnego z punktu widzenia archiwistyki szwajcarskiej adaptacji standardów archiwalnych do normy narodowej opisu archiwalnego,  a mianowicie  „Schweizerische Richtlinie für die Umsetzung von ISAD(G)” opracowanego w ramach grupy roboczej ds. normalizacji i standaryzacji Szwajcarskiego Związku Archiwistów (Verband Schweizerischer Archivarinnen und Archivare)  w 2009 roku. Wpływ wytycznych na znajdujące się w podręczniku zasady jest  więc bardzo widoczny. Same jednak zasady wielopoziomowego opisu archiwalnego bazujące na standardach międzynarodowych, zwłaszcza ISAD (G), ISAAR (CPF) i ISDIAH, w Szwajcarii i jego poszczególnych archiwach kantonalnych wdrażano do praktyki archiwalnej już od ok. 2000 roku.

Telewizja Czeska wyemitowała (23.03.2014 r.) materiał informacyjny o odkryciu dwóch skrzynek po pociskach przeciwpancernych, pełnych dokumentów, które wiosną 1945 r. Niemcy zakopali w okolicach Chrudimia. Z faktu ukrycia tych materiałów wnioskowano, iż zawierają one bardzo ważne informacje dotyczące hitlerowskich działań na terenie Protektoratu Czech i Moraw w latach 1938-1945. Ich treść okazała się jednak inna, choć niemniej ciekawa.
Znalazca dokumentów – właściciel posesji, na której odkryto skrzynki – Ladislav Bína, przekazał je do Archiwum Narodowego w Pradze, zakładając, iż niosą ze sobą ważne treści historyczne. Tu okazało się, iż wyjęcie zagrzybionych i nadbutwiałych papierów z zardzewiałych skrzynek, wymaga sporego nakładu prac konserwatorskich. Po dwóch tygodniach intensywnych wysiłków udało się je wydobyć, bez konieczności rozcinania metalu, z którym były niemal zrośnięte. Jakie było zdziwienie archiwistów, gdy ich oczom ukazały się listy, opatrzonymi znaczkami z Beneszem i Stepanikiem. A więc nie były to żadne dokumenty hitlerowskie. Ich pobieżna analiza wykazała, iż jest to fragment osobistego archiwum Vlastimila Kocíana, o którym jednak nic bliższego nie potrafiono początkowo powiedzieć. Dopiero poszukiwania w archiwaliach z okresu II wojny światowej doprowadziły do teczki osobowej ojca Vlastimila – Franza Kocíana, który w czasie okupacji był więziony przez Niemców za to, że współpracował z konspiracyjną organizacją niepodległościową „Obrana národa”.