W siedzibie Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych 22 września 2015 r. odbyło się zebranie naukowe poświęcone zagadnieniu opracowania spuścizn w archiwach państwowych.
Udział w spotkaniu wzięli pracownicy archiwów państwowych, Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych oraz zaproszeni goście reprezentujący Polską Akademię Nauk Archiwum w Warszawie, Archiwum Nauki PAN i PAU w Krakowie oraz Archiwum Uniwersytetu Wrocławskiego. Zebranie otworzył dr Andrzej Biernat, Zastępca Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych, powitał uczestników, zachęcając do aktywnego udziału i wspólnej wymiany doświadczeń.

Następnie Robert Górski, pracownik Departamentu Archiwistyki NDAP, omówił wskazane przez archiwa państwowe zagadnienia i problemy z zakresu terminologii, gromadzenia i opracowania spuścizn, które stanowiły przedmiot dyskusji w dalszej części spotkania. Zapowiedział także cztery referaty, których wybór nie był przypadkowy. Miały one przede wszystkim ukazać różną praktykę i doświadczenia archiwów państwowych w zakresie postępowania ze spuściznami. Referaty wygłosiły: Monika Płuciennik (AP w Gdańsku) – „Problematyka terminologii archiwalnej (spuścizny)”, Hanna Staszewska (AP w Poznaniu) – „Metodyczne błędy i wypaczenia, czyli spuścizny w archiwach państwowych”, Anna Jankowska (AP w Radomiu) – „Zbiory osób i rodzin w zasobie Archiwum Państwowego w Radomiu”, oraz Barbara Sypko z AP w Opolu, które dotychczas nie gromadziło archiwów prywatnych – „Problemy opracowania spuścizn w Archiwum Państwowym w Opolu na przykładzie zespołu Spuścizna Romana Horoszkiewicza”.

W dniach 17-18 września 2015 r. w Warszawie, na XV Nadzwyczajnym Krajowym Zjeździe Delegatów Stowarzyszenia Archiwistów Polskich, uroczyście obchodzono 50. rocznicę powstania Stowarzyszenia (I Krajowy Zjazd Delegatów zwołano w dniu 27 marca 1965 r.).

Uroczystości rocznicowe odbyły na terenie kampusu Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego na warszawskim Ursynowie. Otwarcie Nadzwyczajnego Zjazdu, wręczenie odznaczeń i wyróżnień oraz okolicznościowe wystąpienia w dniu 17 września odbyły się w Auli Kryształowej SGGW. Zgromadzonych członków Zarządu Głównego, archiwistów-delegatów i zaproszonych gości powitał prezes SAP Kazimierz Jaroszek, uroczystość poprowadziła zaś Marlena Koter – sekretarz generalna SAP.

Kazimierz Jaroszek, prof. Władysłw Stepniak, prof. Jarosław Poraziński

Na początku części oficjalnej wręczono przyznane odznaczenia. Złotym Krzyżem Zasługi, nadanym przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, za zasługi w działalności na rzecz zachowania dziedzictwa narodowego oraz integracji środowiska archiwistów, za wkład w rozwój edukacji archiwalnej, zostali odznaczeni: Beata Herdzin, Sabina Klimkiewicz, Jadwiga Sałagacka, Srebrnym Krzyżem Zasługi: Waldemar Chorążyczewski, Andrzej Jabłoński, Krzysztof Stryjkowski, Brązowym Krzyżem Zasługi: Ewa Suchmiel. W imieniu Prezydenta odznaczenia wręczyła Grażyna Ignaczak-Bandych – sekretarz generalny w Kancelarii Prezydenta RP.

Odznaczeni krzyżami zasługi

W czeskich archiwach, po okresie digitalizacji wielu cennych dokumentów, na cyfrowe utrwalenie oczekuje teraz kilka tysięcy pieczęci, znajdujących się w zespole archiwalnym „Archiwum Korony Czeskiej” (Archiv České koruny), przechowywanym w Archiwum Narodowym w Pradze. Jest to jeden z nielicznych, zachowanych od średniowiecza, zbiór dokumentów królewskich, stanowiący zabytek kultury narodowej.
Archiwum Korony Czeskiej uważane jest, obok klejnotów koronnych, za najcenniejszy skarb narodowy. Na specjalnych wieszakach zabezpieczone folią, wisi tutaj przeszło 2800 dokumentów, a wśród nich Złota Bulla Sycylijska z 1212 r. Najstarszy dokument w tym zbiorze pochodzi z 1158 r. i jest do niej przytwierdzona pieczęć cesarza Fryderyka Barbarossy. Najmłodszy dokument pochodzi z 1935 r.

Tegoroczne „Europejskich Dni Dziedzictwa” – największy w Europie społeczny projekt edukacyjny – zorganizowane zostały już po raz 23 (po raz pierwszy ogłosiła je Rada Europejska w 1991 r.), tym razem pod wspólnym hasłem „Utracone dziedzictwo”. Ideą tego programu jest promowanie regionalnego dziedzictwa kulturowego, a także przypominanie o wspólnych korzeniach państw europejskich opartych na kulturze. Archiwa polskie nieczęsto włączają się do tej akcji, podobnie jest w archiwach czeskich, ale zdarzają się tam w tym względzie ciekawe inicjatywy, jak wystawa w Berounie.
Beroun to niezbyt wielkie – niecałe 20 tys. mieszkańców – miasto w środkowych Czechach. Wiele powstających tu inicjatyw rodzi się tu w miejscowym Powiatowym Archiwum Państwowym, będącym Oddziałem Okręgowego Archiwum Państwowego w Pradze. Tym razem, w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa, archiwiści postanowili przygotować wystawę pt. „Pod sztandarem Sokoła” (Pod sokolským praporem). Zorganizowano ją także w ramach obchodów 750-lecia najstarszej pisemnej wzmianki o tym grodzie, ale również w 150 rocznicę utworzenia tutaj Klubu Gimnastycznego „Sokół”, jednego z najstarszych klubów sportowych w mieście. Organizacja to powstała wkrótce po powstaniu „Sokoła” w Pradze.