Dnia 16 marca 1978 r. w Rzymie na via dei Fani terrorystyczne "czerwone Brygady" dokonały śmiałego porwania jednej z czołowych postaci włoskiej chadecji, profesora Aldo Moro. W trakcie porwania zginęło pięciu ochroniarzy Moro. Porwanie wstrząsnęło całym światem. Także w ówczesnej Polsce peerelowskie  media mówiły o nim dużo. O uwolnienie polityka błagał "na kolanach" papież Paweł VI. Bezskutecznie. Zwłoki, zastrzelonego Moro, zostały znalezione 9 maja w bagażniku samochodu na via Caetani w Rzymie, w miejscu wskazanym przez Romano Prodiego (premier Włoch w latach 1996- 1998, 2006- 2008) powołującego się na  medium, które wskazało miejsce porzucenia zwłok. Fakt tak niezwykłego odnalezienia zwłok Moro wzbudzał u współczesnych wiele podejrzeń, zwłaszcza w kontekście oskarżeń Prodiego w współpracę z KGB, jakie przeciwko niemu wysunięto w latach dziewięćdziesiątych i później w 2005r.

W maju 2011 r. Centralne Archiwum Państwowe w Rzymie (Archivio centrale dello Stato) otrzymało z Archiwum Służb Informacji dla Bezpieczeństwa (Archivio dei Servizi informazione per la sicurezza)dokumentację związaną z porwaniem i zabójstwem. Dokumentacja obejmuje okres 1978- 1995, liczy 57 fascykułów zawierających około pięciuset dokumentów i setki załączników do nich. Całość zostanie upubliczniona w formie cyfrowej. Inicjatorem upublicznienia dokumentów jest Minister Spraw Wewnętrznych Włoch Giuliano Amato. Decyzję o upublicznieniu podjęto w 2008r. w trzydziestą rocznicę wydarzenia.

Więcej w języku włoskim: DGA

oprac. Adam Baniecki
AP/O Lubań

Stiftung Deutsches Rundfunkarchiv (Fundacja Archiwum Niemieckiego Radia) na swoich stronach interentowych, udostępnia online imponujący materiał fonograficzny i fotograficzny dotyczący olimpiady zimowej w Garmisch - Parten Kirchen i w olimpiady letniej w Berlinie w 1936 roku. Właśnie w tym roku mija 75 rocznica obu olimpiad, co stało się bezpośrednią przyczyną przypomnienia tych wydarzeń. Bogata oferta popularyzująca wiedzę o nazistowskich Niemczech i roli propagandy w tym systemie z wykorzystaniem wielkiej i szlachetnej idei olimpijskiej, nosi tytuł „Die Olympischen Spiele 1936 im NS-Rundfunk- Eine rundfunkhistorische Dokumentation" Prezentowane materiały to mało znane reportaże i komentarze na żywo z obu olimpiad, oraz niepublikowane dotychczas zdjęcia pokazujące olimpiadę od strony warsztatu radiowca i komentatora sportowego. Są one ciekawe nie tylko ze względu na treść komentowanych wydarzeń sportowych, ale również ze względu swoją otoczkę ideologiczną i propagandową. Emocjonalne i żywiołowe komentarze dziennikarzy sportowych miały przekonać odbiorców o wielkości III Rzeszy i sile niemieckiego ducha walki, bo sport był ważnym elementem tej polityki. Materiał wzbogacony zastał o liczne fotografie i komentarze historyczne. Należy przypomnieć, iż właśnie olimpiada 1936 roku była pierwszą, na tak dużą skalę transmitowaną przez radio, imprezą sportową.

Zdjęcia z olimpiady letniej w Berlinie 1936 r.
pochodzą ze zbiorów AP/O Kutno,
Zbiory szkolne Jerzego Sidwy.

Obie olimpiady miały w zamyśle propagandowym poprawić wizerunek III Rzeszy po agresywnych i źle odebranych przez opinię europejską działaniach Adolfa Hitlera, takich jak wkroczenie do zdemilitaryzowanej strefy w Nadrenii, represje wobec przeciwników politycznych i mniejszości żydowskiej, czy budowa obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen. Znakomita organizacja olimpiady, okazywana wówczas gościnność i działania Ministerstwa Propagandy pod patronatem Josepha Geobbelsa, wydaje się, że spełniły swoje zadanie. O sile przekazu medialnego – wówczas radiowego- w dwa lata później mogli się przekonać mieszkańcy Stanów Zjednoczonych, gdzie po emisji słuchowiska „Wojna światów” w adaptacji Orsona Wellesa wybuchła panika, gdyż słuchacze odebrali słuchowisko za relację z prawdziwego lądowania Marsjan na Ziemi.
I chociaż radio obecnie straciło swoją pozycję w konkurencji z innymi mediami, to przecież przed laty to ono pobudzało wyobraźnię i emocję słuchaczy, pewnie nie w mniejszym stopniu niż obecne media działające nie tylko na zmysł słuchu. Archiwalne nagrania radiowe z zasobu Stiftung Deutsches Rundfunkarchiv pozwalają na nowo przeżywać emocje sportowe, ale również przyjrzeć się technice manipulacji emocjami dużych zbiorowości w przeszłości. Ale czy tylko w przeszłości?

W oparciu o Deutsches Rundfunkarchiv opracowała
Jolanta Leśniewska
AP/Oddział Kutno

W dniach 26- 27 maja 2011 r. w Kolmarze (Colmar) odbędzie sie doroczna konferencja Sekcji Archiwów Departamentalnych Stowarzyszenia Archiwistów Francji pod hasłem: "Archiwa departamentalne i terytorialne pomiędzy reformą administracji terytorialnej a terytorializacją kultury". Konferencja odbędzie się w trzech blokach:
1. Rządowa reforma terytorialna, reforma jednostek terytorialnych, terytorializacja kultury- nowe konteksty zjawisk.
Blok obejmuje takie zagadnienia, jak studia nad dekoncentracją kultury we Francji, w kontekście reformy samorządów terytorialnych i problemy, jakie stwarza ta sytuacja zarówno dla administracji terytorialnej, jak i animatorów kultury.
2. Zwiększenie udziału jednostek terytorialnych w polityce archiwizacji.
Tu umiejscowiono zagadnienia związane z naukową kontrolą Międzyministerialnej Służby Archiwów Francji w zakresie wobec archiwów tradycyjnych i cyfrowych.
3. Rozwój działań kulturalnych adekwatnych do skali terytorialnej.
Zagadnienia obejmują współpracę archiwów i animatorów kultury w skali terytorialnej w kontekście pytań o partnerów, o działania i o problemy jakie sie pojawiają
Przewidziano debatę okrągłego stołu na temat rozwoju oferty kulturalnej dla społeczeństwa "odsuniętego"- emerytów, a także zagadnienia związanymi z konferencjami archiwów realizowanymi lokalnie oraz archiwami a ofertą pedagogiczną także realizowaną lokalnie.

Więcej w języku francuskim.

oprac. Adam Baniecki
AP O/Lubań

W Staatsarchivs Nidwalden w Szwajcarii, w trakcie rutynowych zabiegów konserwatorskich ksiąg sądowych z pierwszej połowy XVI w., odnaleziono 90 bardzo dobrze zachowanych i prawie kompletnych kart do gry tzw. Jasskarten. Przeleżały tam spokojnie pół tysiąclecia, ukryte w obwolucie księgi protokolarnej Nidwaldnerskiego Sądu Karnego obejmującego lata 1528-1535. Posłużyły one jako wzmocnienie okładek księgi, w okresie, kiedy do prac introligatorskich często wykorzystywano -„zbędne” lub noszące znamię zakazanych - materiały, które można byłoby określić mianem „średniowiecznej makulatury”. Tego typu znaleziska zdarzają się bardzo rzadko. Jednak po tych nielicznych przypadkowych odkryciach, biorąc do ręki stare księgi, nigdy nie możemy mieć pewności, czy nie zawierają one jakichś niespodzianek. Podobna historia wydarzyła się w ubiegłym roku Hauptstaatsarchiv w Stuttgarcie, gdzie na podobnej zasadzie odnaleziono w księgach rachunkowych różnych urzędów z XVI w. zapisy pergaminowe z ksiąg liturgicznych i chorałów gregoriańskich (Archnet z 28 czerwca 2010 r.). Karty do gry i gregoriańskie chorały to oczywiście zupełnie różne kategorie wytworów kultury, ale połączył je wspólny los popadnięcia w pewnym momencie historycznym w niełaskę i wtórnego wykorzystania ich jako materiału introligatorskiego.
Pierwsze, szwajcarskie wzmianki o kartach do gry pochodzą z XIV wieku, ale zachowane egzemplarze kart należą do rzadkości. Te, znalezione w obwolucie akt wymiaru sprawiedliwości, należą do rozpowszechnionego na obszarze niemieckojęzycznym kart określanych jako „Basler Typ” i zachowują wszystkie charakterystyczne dla tego obszaru cechy, a więc oznaczenia koloru – dzwonek (karo), róża (kier), tarcza (pik) i żołądź (trefl) – oraz charakterystyczny herb Bazylei przedstawiający skierowany na lewo pastorał.
Gra karciana typu „Jassen” ma bardzo długą i bogata tradycję na terenie Szwajcarii i niekiedy określana jest nawet, jako gra narodowa Szwajcarów. Pierwsze wzmianki z Nidwalden na jej temat pochodzą z 1572 roku i dotyczą tarota zwanego tam „Troggen” oraz dwóch gier zwanych „Muntern” i „Keyssern”. Okresowo władze wprowadzały zakazy praktykowania gier karcianych, które uważano za szkodliwe uzależnienie podobne do alkoholizmu oraz zajęcie podejrzane obyczajowo i moralnie.
Być może właśnie w okresie karcianej prohibicji użyto do oprawy sądowych protokołów skonfiskowanego materiału dowodowego w sprawie. To miało być zapewne ostatnie rozdanie tej talii kart. Tak się jednak nie stało i po prawie 500 latach karty wróciły znowu do gry, chociaż zupełnie innej.

Na podstawie Obwalden und Niedwalden Zeitung i Kanton Niedwalden Online
oprac. Jolanta Leśniewska
AP/O Kutno